Δέξαροι

Δέξαροι

Δεξάροι ή Δέξαρες ήσαν αρχαίο ελληνικό φύλο της Ηπείρου, το οποίο κατοικούσε στην περιοχή μεταξύ του Όρους Άμυρου (Όρος Τομόρ) και της Λίμνης Λυχνιτίδας (Λίμνη Οχρίδα) στα σύνορα με την Ιλλυρία. Επρόκειτο για το βορειότερα ευρισκόμενο υποφύλο των Χαόνων. Ο Στράβων, χρησιμοποιώντας ως πηγή του τον Θεόπομπο, κάνει λόγο για συνολικό αριθμό δεκατεσσάρων φύλων των Ηπειρωτών, τα οποία ήσαν ομιλητές μιας έντονης δυτικής ελληνικής διαλέκτου (των οποίων οι Δεξάροι ήσαν μέρος). Ο γεωγράφος του 6ου αιώνα π.Χ., Εκαταίος ο Μιλήσιος, περιγράφει τους Δεξάρους, το βορειότερο φύλο των Χαόνων, ως έναν ελληνόφωνο λαό ο οποίος κατοικούσε γειτονικά της ιλλυρικής φυλής των Εγχελίων. Πόλεις τους ήταν το Πήλιον, η Αντιπάτρεια, το Χρυσονδύων, η Γερτούς (ή Γερούς) και το Κρεώνιον.

Ιλλυρικό φύλο ιδίου ή σχετικού ονόματος βρισκόταν εγκατεστημένο βορειότερα και συγκεκριμένα στην περιοχή μεταξύ των εδαφών των Δάρδανων και των Αρδιαίων, το οποίο και συχνά συγχέεται με εκείνο των Δεσσαρητών του Χαονικού φύλου. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός πως ο Ιλλυριός, σύμφωνα με τον Αππιανό, είχε κόρη, την Δεσσαρώ, από την οποία και προήλθε η ιλλυρική φυλή των Δεσσαρητών

Η Χρυσονδύων  ήταν αρχαία ελληνική πόλη των Δεσσαρητώνή Δέξαρων, στα βόρεια του Όρους Τομόρ (σημ. Αλβανία), στην αρχαία Χαονία, στα σύνορα της περιοχής της Ηπείρου με την Ιλλυρία. Βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από την Αντιπάτρεια και την Γερτούσα.

Τα αρχαιότερα νομίσματα που έχουν βρεθεί στις ανασκαφές χρονολογούνται από την εποχή του Φιλίππου Β΄ της Μακεδονίας, ενώ τα ισχυρά κυκλικά τείχη μαζί με την πύλη χρονολογούνται, πιθανώς, στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. Στις ανασκαφές έχουν επίσης βρεθεί ονομασίες σε σφραγίσματα κεραμιδιών και αμφορέων, καθώς και όπλα, εργαλεία και περόνες. Η πόλη συμμετείχε στους πολέμους μεταξύ της Μακεδονίας και της Ρώμης.