Απολλωνία

Απολλωνία (Ιλλυρία)

Ιδρύθηκε περίπου στις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα ως αποικία Κορινθίων και Κερκυραίων. Βρισκόταν στα νότια της Ιλλυρίας κοντά στους ποταμούς Αώο και Άψο. Ο Στράβων χαρακτηρίζει την πόλη «ευνομωτάτη». Το πολίτευμά της ήταν ολιγαρχικό και επαινείται από τον Αριστοτέλη. Το 312 π.Χ. οι Απολλωνιάτες απέκρουσαν επιτυχώς την στρατιά του Κάσσανδρου και αργότερα συμμάχησαν με τον βασιλιά της Ηπείρου, Πύρρο Α'. Το 229 π.Χ. η πόλη υποτάχθηκε στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία. Κατά τη ρωμαϊκή εποχή επικοινωνούσε με τη Μακεδονία με την Εγνατία Οδό. Από το 148 π.Χ. οι Ρωμαίοι περιέλαβαν την πόλη στην επαρχία της Μακεδονίας. Πολλοί επιφανείς Ρωμαίοι έμειναν στην Απολλωνία, μεταξύ αυτών ο Οκταβιανός και ο Μαικήνας χάριν σπουδών. Το 48 π.Χ. κατελήφθη από τον Καίσαρα, κατόπιν από το Μάρκο Αντώνιο και μετά από τον Βρούτο.  

Αρχικά πήρε το όνομά της από τον θρυλικό ιδρυτή της, τον Γύλακα( Gylax), αλλά μετονομάστηκε αργότερα προς τιμήν του θεού Απόλλωνος και ευρέως γνωστή ως Απολλωνία της Ιλλυρίας, καθώς η περιοχή αυτή κυριαρχείτε εκείνη την εποχή από τους πολεμοχαρείς Ιλλυριούς. Γενικά, οι Έλληνες και οι Ιλλυριοι ζούσαν σε ειρηνική συνύπαρξη. Η πόλη διατήρησε τον ελληνικό χαρακτήρα και τον πολιτισμό της σε όλη την ιστορία της και είχε επίσης πολλά χαρακτηριστικά της του τόπου που τότε ονομάζεται Ιλλυρία. Ήταν μια πολύ καλά κυβερνούμενη πόλη και άκμασε λόγω της πλούσιας γεωργικής ενδοχώρας της και του ρόλου της στο δουλεμπόριο της εποχής.

Η Απολλωνία έγινε γνωστό κέντρο εκμάθησης με εκπαιδευτήρια και ο νέος Αύγουστος σπούδασε φιλοσοφία στην πόλη. Υπήρξε εύρωστη μέχρι τον 3ο αιώνα και έγινε μια σημαντική χριστιανική επισκοπή μέχρι να πολιορκηθεί και να λιθοβοληθεί το λιμάνι με καταπέλτες , γεγονός που οδήγησε σε μια καταστροφική μείωση του εμπορίου της πόλεως. Ένας σεισμός κατέστρεψε επίσης την Απολλωνία και ο πληθυσμός της μειώθηκε. Η περιοχή εκφυλίστηκε σε ένα ανθυγιεινό έλος και αργότερα εγκαταλείφθηκε τελείως. 

Η πόλη χτίστηκε σε δύο λόφους και το εκτεταμένο αρχαιολογικό πάρκο της Απολλωνίας επεκτείνεται σε μια λοφώδη περιοχή με περίπου 80 εκτάρια που περικλείονται από περίπου τρία χιλιόμετρα τοίχους που χρονολογείται από τη ρωμαϊκή εποχή .

Η ιερή περιοχή της πόλης, γνωστή ως η περιοχή του τεμένους , περιέχει τον ναό του Απόλλωνα , ο οποίος είναι ένας καλά διατηρημένος ναός δωρικού ρυθμού από το 300 π.Χ. περίπου. Οι κορινθιακού τύπου κολώνες του ναού έχουν αποκατασταθεί όμορφα.